Son yıllarda Türkiye'nin en sevilen ve geleneksel balıklarından biri olan hamsinin denizlerde azalması, balıkçılar ve deniz ekonomisi için endişe verici bir durum haline geldi. Özellikle Karadeniz kıyılarında avlanan teknelerin kış aylarında sıkça başvurduğu hamsi, bu yıl beklenilen miktarda yakalanamadığı için balıkçılar, sezon henüz başlamadan erken paydos kararı almak zorunda kaldı. İklim değişikliği, avlanma yöntemleri ve deniz kirliliği gibi faktörler, hamsi popülasyonunu tehdit eden başlıca etkenler arasında. Balıkçılar, bu kaybı ve bunun getirdiği ekonomik sıkıntıları yakından izliyor.
Hamsi, Türkiye mutfağının vazgeçilmez bir parçası olmasının yanı sıra, birçok balıkçının geçim kaynağını oluşturuyor. Ancak son yıllarda yaşanan hamsi avındaki düşüş, balıkçıların yanı sıra deniz ürünleri piyasasını da etkiliyor. Balıkçı barınakları, her kış sezonunda yoğun bir aktiviteyle dolup taşar; ancak bu yıl süren dalgalanmalar balıkçıları büyük bir çıkmaza soktu. Teknelerde yapılan avcılığın azalması, yalnızca balıkçılar için değil, aynı zamanda restoranlar, perakende satıcılar ve nihai tüketiciler için de sorunlar yaratıyor. Hamsinin fiyatı henüz sezon başlamadan artmaya başladı ve bu durum, tüketicilerin de alışveriş alışkanlıklarını değiştirebilir.
Denizlerde hamsi azalmasının nedenlerine baktığımızda, iklim değişikliği ilk sırada yer alıyor. Sıcaklık değişimleri, denizlerin ekosistemini etkileyerek birçok balık türünün migrasyonunu değiştirdi. Hamsiler, deniz suyu sıcaklıklarına oldukça duyarlı olup, bu durum onların üreme döngülerini ve çoğalma oranlarını doğrudan etkiliyor. Bunun yanı sıra, aşırı avlanma da dikkat çeken bir diğer nedendir. Özellikle teknolojinin gelişmesiyle birlikte balıkçılar, daha fazla hamsi yakalamak için yüksek kapasiteli tekneler kullanıyor, bu durum doğal popülasyona büyük darbe vurmaktadır.
Bölgesel anlamda hamsi avının azalması, yerel ekonomilerde ciddi sıkıntılara neden oluyor. Balıkçılar, günlük geçimlerini sağlayamadıkları için alternatif işlere yönelmek zorunda kalıyor. Bu durum, balıkçılıkla ilgili tüm ekosistemi tehdit ediyor. Kütahya, Rize, Trabzon gibi Karadeniz şehirlerinde hamsi avına bağlı gelişmiş birçok işletme bulunuyor ve bu işletmelerin ayakta kalabilmesi için düzenli hamsi arzına ihtiyaçları var. Hamsi tüketiminin düşmesi, restoranlar ve perakendeciler için de ciddi kayıplara yol açacak gibi görünüyor. Hamsi fiyatlarının artması, tüketiciler üzerinde de baskı oluşturacak ve daha az tercih edilen alternatif balık türlerine yönelime yol açabilir.
Devlet ve yerel yönetimlerin, bu durumu dengelemek için bir dizi önlem alması şart. Balıkçılara hamsi popülasyonunu koruyacak sürdürülebilir avlanma yöntemlerinin benimsenmesi ve alternatif kaynaklara yönelmeleri konusunda eğitimler verilmeli. Özellikle genç balıkçıların ziyaretiyle yapılan seminerler, hamsi avının geleceği için oldukça önemli. Ayrıca, bilim insanları ve ekolojistler, hamsinin popülasyonunu boşuna tehlikeye atmamak adına denizlerin durumu üzerine çalışmalara hız veriyor. Eğer bu sorunlar çözüme kavuşturulmazsa, hamsi yalnızca Karadeniz mutfaklarının değil, Türkiye’nin genel balıkçılık kültürünün de büyük kaybına yol açacak bir sembol haline gelebilir.
Sonuç olarak, denizlerdeki hamsi avının azalması, balıkçılıkla geçinen birçok ailenin geçim kaynağını tehdit ederken aynı zamanda deniz ekosistemine de derin etkiler bırakıyor. Balıkçılar için bu önemli dönemde her zamankinden daha fazla dayanışma ve sürdürülebilirlik şart. Gelecek nesillere hamsi ile dolu bir deniz bırakmak, sadece balıkçıların değil, tüm toplumun ortak sorumluluğu.
