Nosebo etkisi, bir ilacın hiçbir etkiye sahip olmamasına rağmen, kişinin negatif inançları nedeniyle oluşan olumsuz etkileri ifade eder. Bu etki, genellikle plasebo etkisi gibi algılanan yanlış inançlar ile karşılaştırılır. Plasebo etkisinde kişi, bir ilacın iyileşme sağladığına dair inançlarının etkisiyle kendini daha iyi hisseder, ancak nosebo etkisinde tam tersi bir durum yaşanır. Kişi, ilacın zararlı etkilerinden şikayetçi olabilir ve bu durum fiziksel veya psikolojik rahatsızlıklarına negatif şekilde yansır.
Nosebo etkisinde, kişinin inançları ve negatif düşünceleri, vücut üzerinde fizyolojik değişikliklere neden olabilir. Örneğin, bir kişi bir ilacın baş ağrısını artıracağına inanıyorsa, gerçekte ilacın aynı dozda alındığında baş ağrısının daha şiddetli hale gelme olasılığı yüksektir. Bu durum, kişinin zihinsel durumu ile fiziksel durumu arasındaki karmaşık ilişkiyi gösterir ve güçlü bir şekilde vurgular.
Nosebo etkisi, klinik deneylerde de sıkça gözlemlenen bir olgudur. Kontrollü çalışmalar, bir ilacın yan etkilerinin sadece ilaç alan kişilerde değil, plasebo alan kişilerde de ortaya çıkabileceğini göstermiştir. Bu durum, kişinin beklentilerinin gerçek fizyolojik tepkilere nasıl etki edebileceğini göstermesi açısından önemlidir.
Sağlık uzmanları, nosebo etkisinin farkında olmalı ve tedavi süreçlerinde hastaların negatif inançlarını azaltmaya yönelik çalışmalar yapmalıdır. Hastaların bilinçli olarak yerine getirdiği iyileştirici ritüellerin olumlu etki yarattığı da bilinmektedir. Dolayısıyla, olumsuz düşünceleri ve inançları olumluya çevirmek ve pozitif yönde etkilemek, hastaların sağlık durumlarını iyileştirmeye yardımcı olabilir.